Werkstakingen: geschillen, verloren arbeidsdagen, werknemers; kenmerken
Gewijzigd op: 29 april 2025
- Lijngrafiek
- Verticale staaf
- Horizontale staaf
- Let op: selectie wordt aangepast
Grafische presentatie
Delen
Gekopieerd naar klembord
- Tabeltoelichting
- Onderwerpen/classificaties
Tabelinformatie
Werkstakingen: geschillen, verloren arbeidsdagen, werknemers; kenmerken
INHOUDSOPGAVE 1. Toelichting 2. Definities en verklaring van symbolen 3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen 4. Bronnen en methoden 5. Meer informatie 1. TOELICHTING De tabel bevat gegevens over het aantal geschillen, aantal verloren arbeidsdagen en gemiddeld aantal betrokken werknemers van werkstakingen in Nederland. De gegevens zijn uit te splitsen naar: - geschilpunt; - wijze van uitroepen; - wijze van beëindigen; - stakingsduur in werkdagen. Gegevens beschikbaar vanaf: 1999. Status van de cijfers: definitief Wijzigingen per 29 april 2025: De cijfers over 2024 zijn toegevoegd. Wanneer komen er nieuwe cijfers: In april/mei 2026 worden de cijfers over 2025 toegevoegd. 2. DEFINITIES EN VERKLARING VAN SYMBOLEN Werkstaking Een werkstaking of werkonderbreking is het tijdelijk stopzetten van de werkzaamheden door werknemers om tegemoetkoming aan gestelde eisen af te dwingen. Geschil Een geschil is de aanleiding van een werkstaking of werkonderbreking. In de Statistiek Werkstakingen is het geschil de eenheid van telling. Alleen de geschillen die leiden tot een werkstaking of werkonderbreking worden waargenomen. Verloren arbeidsdagen Het aantal verloren arbeidsdagen wordt berekend door het gemiddeld aantal betrokken werknemers te vermenigvuldigen met de duur van de werkstaking in arbeidsuren en de uitkomst daarvan te delen door 8. Betrokken werknemers Onder betrokken werknemers wordt verstaan het gemiddeld aantal werknemers per staking. Werknemers met een deeltijd dienstverband zijn omgerekend naar fulltime equivalenten werknemers. Het aantal voltijdswerknemers bij de staking wordt berekend door het aantal verloren arbeidsuren te delen door de tijdsduur van de staking. Geschilpunt Het geschilpunt is de reden van een werkstaking. Geschilpunten kunnen betrekking hebben op arbeidsvoorwaarden zoals cao-onderhandelingen, arbeidsvoorwaarden niet in cao, werktijd, loonsverhoging en andere loonkwesties. Ook kunnen conflicten ontstaan om andere redenen, bijvoorbeeld bij reorganisaties. Een geschil kan meerdere geschilpunten omvatten. Wijze van beëindigen Een werkstaking of werkonderbreking kan worden beëindigd door onderhandeling waarbij een of meer vakorganisaties optreden, door rechtstreekse onderhandeling tussen werkgever(s) en werknemers, of anderszins (bijvoorbeeld door tussenkomst van de rechter). Wijze van uitroepen Een werkstaking of werkonderbreking kan met of zonder betrokkenheid van één of meer werknemersorganisaties (vakorganisaties) worden uitgeroepen. Stakingsduur in werkdagen Een werkstaking wordt onderverdeeld in stakingen korter dan 1 dag, 1 tot en met 5 dagen en 5 of meer dagen. Verklaring van symbolen: niets (blanco): het cijfer kan op logische gronden niet voorkomen . : het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim * : voorlopige cijfers **: nader voorlopige cijfers 3. KOPPELINGEN NAAR RELEVANTE TABELLEN EN ARTIKELEN Relevante tabellen: Gegevens naar economische activiteit vanaf 1999 is te vinden in de StatLine tabel: Werkstakingen: geschillen, verloren arbeidsdagen, werknemers; bedrijfstak Een tijdreeks over het aantal geschillen, aantal verloren arbeidsdagen en gemiddeld aantal betrokken werknemers bij werkstakingen in Nederland vanaf verslagjaar 1901 is te vinden in de StatLine tabel: Historie werkstakingen Gegevens naar SBI'93 over de periode 1999 - 2008, is te vinden in de StatLine tabel: Werkstakingen; SBI'93, 1999 - 2008 (reeks is stopgezet) Werkstakingen; SBI '93, 1999-2008 Gegevens naar diverse kenmerken over de periode 1993 - 2000, maar minder uitgebreid en anders gepresenteerd, is te vinden in de StatLine tabel: Door stakingen verloren arbeidsdagen (reeks is stopgezet): Stakingen; betrokken werknemers, verloren arbeidsdagen; 1993 - 2000 4. BRONNEN EN METHODEN De beschrijving van het onderzoek is te vinden bij: Werkstakingen 5. MEER INFORMATIE Infoservice Copyright (c) Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen Verveelvoudiging is toegestaan, mits het CBS als bron wordt vermeld.
-
Onderwerpen
-
Geschillen
Een geschil is de aanleiding van een werkstaking of werkonderbreking. In de Statistiek Werkstakingen is het geschil de eenheid van telling. Alleen de geschillen die leiden tot een werkstaking of werkonderbreking worden waargenomen. Een geschil kan meerdere geschilpunten omvatten. Geschilpunten kunnen betrekking hebben op arbeidsvoorwaarden zoals cao-onderhandelingen, arbeidsvoorwaarden niet in cao, werktijd en loonsverhoging en andere loonkwesties. Ook kunnen conflicten ontstaan om andere redenen, bijvoorbeeld bij reorganisaties.
-
Verloren arbeidsdagen
Het aantal verloren arbeidsdagen wordt berekend door het gemiddeld aantal betrokken werknemers te vermenigvuldigen met de duur van de werkstaking in arbeidsuren en de uitkomst daarvan te delen door 8.
-
Betrokken werknemers
Onder betrokken werknemers wordt verstaan het gemiddeld aantal werknemers per staking. Werknemers met een deeltijd dienstverband zijn omgerekend naar fulltime equivalenten werknemers.
-
-
Diverse kenmerken
-
Totaal werkstakingen
-
Werkstakingen 1e Kwartaal
Het aantal werkstakingen of werkonderbrekingen dat actief was in het eerste kwartaal.
-
Werkstakingen 2e Kwartaal
Het aantal werkstakingen of werkonderbrekingen dat actief was in het tweede kwartaal.
-
Werkstakingen 3e Kwartaal
Het aantal werkstakingen of werkonderbrekingen dat actief was in het derde kwartaal.
-
Werkstakingen 4e Kwartaal
Het aantal werkstakingen of werkonderbrekingen dat actief was in het vierde kwartaal.
-
Werkstakingen periode onbekend
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij niet bekend is in welk kwartaal deze actief was.
-
Geschil: Totale cao
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de totale cao de oorzaak van het geschil betreft.
-
Geschil: Kwestie m.b.t. werktijd
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil een kwestie met betrekking tot werktijd betreft.
-
Geschil: Loonsverhoging/loonkwesties
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil een loonverhoging of een andere loonkwestie betreft.
-
Geschil: Arbeidsvoorwaarden niet in cao
Arbeidsvoorwaarden niet in cao/overige: Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil arbeidsvoorwaarden die niet in cao staan of overige arbeidsvoorwaarden betreft.
-
Geschil: Conflicten bij reorganisatie
Geschil: Conflicten bij reorganisatie, vanaf 2018 beschikbaar in deze tabel. Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil conflicten rondom een reorganisatie betreft.
-
Geschil: Bedrijfssluiting
Geschil: Bedrijfssluiting, vanaf 2018 beschikbaar in deze tabel. Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil een bedrijfssluiting betreft.
-
Geschil: Overige geschilpunten
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij het geschil een overige oorzaak betreft
-
Geschil: Geschilpunten onbekend
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij de oorzaak van het geschil onbekend is.
-
Uitgeroepen door (vak)verenigingen
Een werkstaking of werkonderbreking die met betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties) is uitgeroepen.
-
Niet uitgeroepen door (vak)verenigingen
Een werkstaking of werkonderbreking die zonder betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties) is uitgeroepen.
-
Wijze van uitroepen onbekend
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij niet bekend is of deze met of zonder betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties) is uitgeroepen
-
Beëindiging: Door onderhandeling
Een werkstaking of werkonderbreking die met betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties) is beëindigd.
-
Beëindiging: Directe onderhandeling
Een werkstaking of werkonderbreking die door rechtstreekse onderhandeling tussen werkgever en werknemers is beëindigd, zonder betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties).
-
Beëindiging: Door overige wijze
Een werkstaking of werkonderbreking die op overige wijze is beëindigd.
-
Beëindiging: Onbekend
Een werkstaking of werkonderbreking waarbij niet bekend is of deze met of zonder betrokkenheid van één of meerdere werknemersorganisaties (vakorganisaties) is beëindigd.
-
Stakingsduur minder dan 1 werkdag
Een werkstaking of werkonderbreking waarvan de duur minder dan een dag was
-
Stakingsduur 1 tot 5 werkdagen
Een werkstaking of werkonderbreking waarvan de duur tussen de één en vijf werkdagen betrof, waarbij dagen tussen twee stakingsdagen ook zijn meegeteld.
-
Stakingsduur 5 werkdagen en meer
Een werkstaking of werkonderbreking waarvan de duur meer dan vijf werkdagen betrof, waarbij dagen tussen twee stakingsdagen ook zijn meegeteld.
-
Stakingsduur onbekend
Een werkstaking of werkonderbreking waarvan de duur onbekend is.
-
-
Perioden
-
1999
-
2021
-
2022
-
2023
-
2024
-
Variabelen kunnen gesleept worden naar de kop, rijen of kolommen van de tabel. In de kop is maar één item van een variabele te selecteren.
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Geschillen | Verloren arbeidsdagen | Betrokken werknemers | |||||||||||||
1999 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 1999 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 1999 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | ||
| aantal | x 1 000 | |||||||||||||||
Totaal werkstakingen | 24 | 22 | 33 | 52 | 36 | 75,8 | 59,3 | 39,4 | 142,1 | 53,7 | 58,9 | 28,2 | 16,5 | 17,4 | 21,3 | |
Werkstakingen 1e Kwartaal | 6 | 6 | 10 | 21 | 11 | 44,5 | 23,2 | 16,0 | 88,4 | 9,5 | 44,9 | 4,6 | 8,3 | 9,0 | 1,0 | |
Werkstakingen 2e Kwartaal | 6 | 9 | 13 | 18 | 9 | 21,7 | 24,3 | 4,6 | 35,6 | 14,8 | 11,6 | 4,8 | 2,0 | 5,1 | 0,9 | |
Werkstakingen 3e Kwartaal | 8 | 6 | 4 | 6 | 13 | 6,2 | 4,6 | 9,7 | 2,9 | 10,6 | 4,1 | 4,9 | 1,7 | 0,9 | 11,2 | |
Werkstakingen 4e Kwartaal | 5 | 8 | 11 | 11 | 8 | 3,4 | 7,2 | 12,5 | 5,2 | 18,7 | 0,9 | 13,9 | 4,5 | 1,8 | 8,3 | |
Werkstakingen periode onbekend | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | |
Geschil: Totale cao | 6 | 7 | 20 | 28 | 21 | 69,2 | 53,9 | 35,7 | 98,6 | 39,3 | 54,9 | 24,3 | 14,2 | 8,9 | 11,7 | |
Geschil: Kwestie m.b.t. werktijd | 3 | . | . | 0 | 0 | 0,3 | . | . | 0,0 | 0,0 | 0,4 | . | . | 0,0 | 0,0 | |
Geschil: Loonsverhoging/loonkwesties | . | 8 | 8 | 21 | 3 | . | 1,0 | 3,4 | 22,9 | 0,1 | . | 1,2 | 1,8 | 6,2 | 0,1 | |
Geschil: Arbeidsvoorwaarden niet in cao | . | . | 0 | 0 | 0 | . | . | 0,0 | 0,0 | 0,0 | . | . | 0,0 | 0,0 | 0,0 | |
Geschil: Conflicten bij reorganisatie | . | 0 | . | . | . | 0,0 | . | . | . | 0,0 | . | . | ||||
Geschil: Bedrijfssluiting | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | ||||
Geschil: Overige geschilpunten | 11 | . | . | . | 8 | 5,6 | . | . | . | 5,9 | 3,2 | . | . | . | 8,6 | |
Geschil: Geschilpunten onbekend | 4 | 7 | 5 | 3 | 4 | 0,6 | 4,5 | 0,4 | 20,6 | 8,4 | 0,4 | 2,7 | 0,4 | 2,4 | 1,0 | |
Uitgeroepen door (vak)verenigingen | 10 | . | 28 | . | . | 69,9 | . | 39,3 | . | . | 55,3 | . | 15,9 | . | . | |
Niet uitgeroepen door (vak)verenigingen | 14 | . | 5 | . | . | 5,9 | . | 0,2 | . | . | 3,5 | . | 0,6 | . | . | |
Wijze van uitroepen onbekend | 0 | 22 | 0 | 52 | 36 | 0,0 | 59,3 | 0,0 | 142,1 | 53,6 | 0,0 | 28,9 | 0,0 | 17,4 | 21,4 | |
Beëindiging: Door onderhandeling | 13 | 16 | 25 | . | 30 | 72,7 | 55,6 | 34,6 | . | 37,1 | 55,5 | 26,7 | 14,5 | . | 10,8 | |
Beëindiging: Directe onderhandeling | 4 | . | . | . | . | 0,8 | . | . | . | . | 0,9 | . | . | . | . | |
Beëindiging: Door overige wijze | 7 | . | . | . | . | 2,3 | . | . | . | . | 2,5 | . | . | . | . | |
Beëindiging: Onbekend | 0 | 6 | 8 | 52 | 6 | 0,0 | 3,7 | 4,8 | 142,1 | 16,6 | 0,0 | 1,5 | 1,9 | 17,4 | 10,6 | |
Stakingsduur minder dan 1 werkdag | 13 | . | 9 | 3 | 9 | 1,1 | . | 5,5 | 0,5 | 4,5 | 2,6 | . | 7,7 | 1,3 | 8,1 | |
Stakingsduur 1 tot 5 werkdagen | 7 | . | 5 | 16 | 6 | 53,8 | . | 1,7 | 14,3 | 2,0 | 53,0 | . | 1,1 | 5,4 | 1,3 | |
Stakingsduur 5 werkdagen en meer | 4 | 18 | 19 | 33 | 21 | 20,9 | 58,9 | 32,2 | 127,3 | 47,1 | 3,3 | 27,8 | 7,7 | 10,8 | 11,9 | |
Stakingsduur onbekend | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0,0 | 0,4 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,3 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | |
Bron: CBS