Zelfstandigen; inkomen, vermogen, kenmerken, 2007-2016

INHOUDSOPGAVE

1. Toelichting
2. Definities en verklaring van symbolen
3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen
4. Bronnen en methoden
5. Meer informatie

1. TOELICHTING

Deze tabel bevat gegevens over het inkomen en vermogen van zelfstandigen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen enerzijds de personen voor wie het voornaamste inkomen wordt gegenereerd uit werkzaamheden als zelfstandige, en anderzijds alle personen met inkomen uit werkzaamheden als zelfstandige. Ook worden aantallen inkomensbronnen van zelfstandigen gerapporteerd. De cijfers in deze tabel zijn uitgesplitst naar type zelfstandige, bedrijfstak, geslacht, leeftijd, migratieachtergrond, positie in het huishouden, aantal personen met inkomen in het huishouden, en naar inkomens- en vermogensgroepen.

Alle statistieken in deze tabel zijn op persoonsniveau, ook de vermogens; (bedrijfs)vermogens zijn bepaald per huishouden, en worden toegekend aan alle personen in het huishouden als een maat voor de welvaart. Peildatum van doelpopulatie en vermogen is 1 januari van het verslagjaar. Voor de oudere jaargangen 2007 t/m 2010 is de peildatum van vermogen 1 januari van het jaar volgend op het verslagjaar.

Voor het bepalen van de SBI van zelfstandigen wordt gebruik gemaakt van het Algemeen Bedrijvenregister (ABR). Het ABR heeft in de periode 2007-2011 met diverse trendbreuken te maken gehad. Dit leidt in deze tabel tot een forse daling van het aantal zelfstandigen in de financiële dienstverlening (K) in 2010. Bij het vergelijken van de cijfers naar SBI is daarom voorzichtigheid geboden.

Gegevens beschikbaar van 2007 tot en met 2016.

Status van de cijfers: 
De gegevens zijn voorlopig. Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.

Wijzigingen per 1 maart 2019:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing.
Deze tabel wordt opgevolgd door de tabel Zelfstandigen; inkomen, vermogen, kenmerken. zie paragraaf 3.

2. DEFINITIES EN VERKLARING VAN SYMBOLEN

Definities:

Zelfstandige
Een persoon die arbeid verricht voor eigen rekening of risico 
- in een eigen bedrijf of praktijk (zelfstandig ondernemer), of 
- als directeur-grootaandeelhouder (dga), of
- in het bedrijf of de praktijk van een gezinslid (meewerkend gezinslid), of 
- als overige zelfstandige (bijvoorbeeld in een zelfstandig uitgeoefend beroep).

Bedrijfsvermogen
Bedrijfsvermogen van het huishouden is de som van het aanmerkelijk belang van dga's en het ondernemingsvermogen van zelfstandig ondernemers. De waarde van het aanmerkelijk belang wordt vastgesteld op basis van het vennootschapsvermogen en de verdeling van het aandelenbezit over verschillende (directeur-) grootaandeelhouders. Het onroerend goed in de vennootschap wordt hierbij gewaardeerd volgens de actuele WOZ-waarde. Het ondernemingsvermogen is het saldo van bezittingen en schulden behorend tot het bedrijfs- of beroepsvermogen. Voor zelfstandig ondernemers wordt het onroerend goed binnen het ondernemersvermogen gewaardeerd volgens de actuele WOZ-waarde. 

Aanmerkelijk belang
Aanmerkelijk belang (ab) wordt geschat door per bedrijf het fiscale ondernemingsvermogen te verdelen over de bekende belanghouders, conform het opgegeven aandelenbezit. Als het aandelenbezit niet expliciet bekend is, dan wordt bij besloten vennootschappen (bv's) ervan uitgegaan dat het hele vermogen gelijk is verdeeld over de belanghouders. Bij andere rechtsvormen, zoals naamloze vennootschappen (nv's), wordt er bij onbekend aandelenbezit uitgegaan van 5 procent per ab-houder. Momenteel zijn alleen de ab-houders bekend die op de loonlijst van de onderneming staan, dus voornamelijk dga's; dat zal in sommige gevallen leiden tot een overschatting van het aanmerkelijk belang van directeur-grootaandeelhouders.

Standaard Bedrijfsindeling 2008 (SBI 2008)
De Nederlandse hiërarchische indeling van economische activiteiten die door het CBS wordt gebruikt om bedrijfseenheden in te delen naar hun hoofdactiviteit. De SBI 2008 is de versie die vanaf 2008 gebruikt wordt. 'Bedrijfstak' of 'branche' zijn gangbare termen voor groepen van bedrijven met dezelfde hoofdactiviteit. Het CBS hanteert voor de indeling van bedrijven naar hoofdactiviteit de zogenoemde Standaard Bedrijfsindeling (SBI). Bedrijven in een bedrijfstak of branche kunnen naast deze activiteit ook andere activiteiten (nevenactiviteiten) uitoefenen. De SBI 2008 kent meerdere niveaus die aangegeven worden door maximaal vijf cijfers. Het niveau van vier cijfers komt vrijwel overeen met de indeling van de Europese Unie (NACE). De eerste twee cijfers komen overeen met die van de indeling van Verenigde Naties (ISIC).

Inkomensbronnen
Het aantal soorten inkomensbronnen die personen hebben uit werkzaamheden als zelfstandige, ongeacht de hoogte van het inkomen. Wanneer er sprake is van meerdere soorten inkomensbronnen per persoon - iemand is bijvoorbeeld zowel zelfstandig ondernemer als dga - dan wordt deze persoon bij elke categorie één keer meegeteld. Elke persoon kan volgens deze definitie maximaal vier soorten inkomensbron als zelfstandige hebben. Wanneer iemand bijvoorbeeld een ondernemer is met twee eigen bedrijven, dan telt dit als één type inkomensbron als zelfstandige.

Verklaring van symbolen:

niets (blanco) : het cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
.              : het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
*              : voorlopige cijfers
**             : nader voorlopige cijfers

De cijfers zijn afgerond op honderdtallen. Hierdoor kan het voorkomen, dat de som van de detailgegevens afwijkt van het totaal.

3. KOPPELINGEN NAAR RELEVANTE TABELLEN EN ARTIKELEN

De huidige tabel is opgevolgd door:
Zelfstandigen; inkomen, vermogen, kenmerken

Relevante tabellen:
- Zelfstandige; inkomen, vermogen, regio
- Zelfstandigen; inkomen, vermogen, bedrijfstak
- Werkzame beroepsbevolking; positie in de werkkring

Relevante artikelen:
CBS publiceert gegevens over het aantal mensen dat werkt als werknemer of zelfstandige. Deze gegevens zijn afkomstig uit verschillende statistieken die allen een eigen doel dienen, en zijn vaak gebaseerd op verschillende bronnen. Ook zijn de uitkomsten niet altijd op dezelfde wijze gedefinieerd of geoperationaliseerd. In het artikel Werknemers en zelfstandigen overeenkomsten en verschillen tussen CBS-cijfers worden de belangrijkste CBS-cijfers over het aantal werknemers en zelfstandigen op een rij gezet, en de verschillen tussen deze cijfers verklaard. De laatste algehele herziening van inkomenscijfers wordt nader toegelicht in de nota Revisie inkomensstatistiek.

Meer informatie is te vinden op de themapagina's Inkomen en bestedingen en Arbeid en sociale zekerheid, en in het Dossier zzp.

4. BRONNEN EN METHODEN

De cijfers over zelfstandigen zijn samengesteld op basis van gegevens van de belastingdienst. De gegevens zijn gebaseerd op integrale waarneming.

De onderzoeksmethode van deze tabel is te vinden in de onderzoeksbeschrijving van onderzoek Integrale inkomens- en vermogensgegevens.

5. MEER INFORMATIE

Infoservice

Copyright (c) Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 
Verveelvoudiging is toegestaan, mits het CBS als bron wordt vermeld.