Regionale kerncijfers Nederland

Onderwerpen

• Bevolking

  De geregistreerde bevolking van Nederland.

  • Bevolkingssamenstelling op 1 januari

    Bevolking:
    De inwoners van een bepaald gebied.
    
    In de bevolkingsaantallen zijn uitsluitend personen begrepen die zijn opgenomen in het bevolkingsregister van een Nederlandse gemeente. In principe wordt iedereen die voor onbepaalde tijd in Nederland woont, opgenomen in het bevolkingsregister van de woongemeente. Personen die tot de bevolking van Nederland behoren, maar voor wie geen vaste woonplaats valt aan te wijzen, zijn opgenomen in het bevolkingsregister van de gemeente 's-Gravenhage. In de bevolkingsregisters zijn niet opgenomen de in Nederland wonende personen waarvoor uitzonderingsregels gelden met betrekking tot opneming in de bevolkingsregisters (bijvoorbeeld diplomaten en NAVO militairen) en personen die niet legaal in Nederland verblijven.

    • Totale bevolking

      Bevolking op 1 januari.
      
      Bevolking:
      De inwoners van een bepaald gebied.
      
      In de bevolkingsaantallen zijn uitsluitend personen begrepen die zijn opgenomen in het bevolkingsregister van een Nederlandse gemeente. In principe wordt iedereen die voor onbepaalde tijd in Nederland woont, opgenomen in het bevolkingsregister van de woongemeente. Personen die tot de bevolking van Nederland behoren, maar voor wie geen vaste woonplaats valt aan te wijzen, zijn opgenomen in het bevolkingsregister van de gemeente 's-Gravenhage. In de bevolkingsregisters zijn niet opgenomen de in Nederland wonende personen waarvoor uitzonderingsregels gelden met betrekking tot opneming in de bevolkingsregisters (bijvoorbeeld diplomaten en NAVO militairen) en personen die niet legaal in Nederland verblijven.

    • Leeftijd

      Leeftijd per 1 januari.

      • Demografische druk

        • Totale druk

          De verhouding tussen het aantal personen van 0 tot 20 jaar en van 65 jaar of ouder ten opzichte van de personen in de zogenaamde 'productieve' leeftijdsgroep van 20 tot 65 jaar.

• Bouwen en wonen

  • Gemiddelde WOZ-waarde van woningen

    De gemiddelde WOZ-waarde van woningen is vanaf 2019 op basis van de BAG woningvoorraadpopulatie berekend in plaats van de WOZ woningvoorraad.
    
    Sinds 2019 registeren alle gemeenten officieel de WOZ-informatie in de landelijke voorziening WOZ. Sinds dat jaar maakt het CBS ook gebruik van dit register.  In de LV WOZ is ook de relatie vastgelegd met het/de verblijfsobject(en) uit de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG). Voorheen werd de WOZ-waarde bepaald op basis van de woningdefinitie en populatie in de WOZ.
    
    Vanaf 2019 geldt:
    Voor de bepaling van de gemiddelde woningwaarde wordt alleen gebruik gemaakt van BAG-objecten met een woonfunctie waarvoor een WOZ-waarde bekend is en die tussen de 10 duizend en de 5 miljoen euro ligt.
    
    Tot en met 2018 geldt:
    De gemiddelde WOZ-waarde van woningen is berekend op basis van de WOZ woningvoorraad.
    Voor de bepaling van de gemiddelde woningwaarde wordt alleen gebruik gemaakt van die WOZ-objecten omschreven als woningen dienend tot hoofdverblijf (WOZ-objectcode 10) en woningen met praktijkruimte (WOZ-objectcode 11) met een waarde groter dan nul euro.
    

• Milieu en bodemgebruik

  • Bodemgebruik

    • Oppervlakte

      De gegevens over de totale oppervlakte volgens de regionale indelingen op 1 januari zijn berekend uit digitale bestanden van de gemeentegrenzen.
      Met ingang van 2011 wordt het bestand Burgerlijke gemeentegrenzen van het Kadaster gebruikt als basis voor de gemeentegrenzen, in tegenstelling tot het bestand Topgrenzen, de gemeentegrenzen van de voormalige Topografische Dienst, wat in 2010 en voorgaande jaren is gebruikt.
      Vanwege kleine grensverschillen tussen beide gemeentegrenzen-bestanden zullen daarom kleine afwijkingen in oppervlakte voor bijna alle gemeenten gerapporteerd worden, ook voor gemeenten waarvan de gemeentegrenzen niet officieel gewijzigd zijn.
      
      De onderverdeling in land en water is berekend op grond van de meest recente gegevens afkomstig uit de statistiek van het Bodemgebruik (ook wel bodemstatistiek genoemd). Zo zijn de cijfers van: 
      - 2009 en 2010 gebaseerd op de bodemstatistiek 2006;
      - 2011 en 2012 op de bodemstatistiek 2008;
      - 2013 tot en met 2015 op de bodemstatistiek 2010;
      - 2016 en 2017 op de bodemstatistiek 2012;
      - 2018 tot en met 2021  op de bodemstatistiek 2015;
      - vanaf 2022 op de bodemstatistiek 2017.
      
      Met de overgang naar de bodemstatistiek 2000 is een tweetal verbeteringen doorgevoerd:
      1) de brongegevens uit de bodemstatistiek zijn geharmoniseerd met de digitale topografische kaartbladen van de Topografische Dienst Kadaster, schaal 1:10.000;
      2) de categorie binnen- en buitenwater bevat alle in de topografische kaart, schaal 1:10.000, weergegeven watervlakken groter dan 1 ha. 
      Water in delfstofwinning en vloei- en slibvelden wordt nu apart waargenomen en water in jachthavens wordt, in tegenstelling tot andere peiljaren, ingedeeld onder water met een recreatieve functie.
      
      Naast oppervlaktecijfers van land en water volgens hier gehanteerde cijfers uit de statistiek van het Bodemgebruik worden ook in de publicatie 'Ruimtelijke maatstaven financiële verhoudingswet(Fvw)' cijfers over oppervlakten land en water gepubliceerd.
      Deze publicatie bevat ruimtelijke peilgegevens ten behoeve van uitkeringen uit het Gemeentefonds. De oppervlaktecijfers kunnen licht afwijken van de oppervlaktecijfers van de statistiek van het Bodemgebruik.
      Het verschil wordt veroorzaakt omdat bodemstatistiekcijfers een integrale beschrijving geven voor Nederland van een enkel peiljaar. Deze peiljaren volgen om de drie of vier jaar. Hierbij wordt het materiaal uit een ouder jaar ieder jaar herberekend naar de meest recente gemeentelijke indeling.
      Voor de Fvw-cijfers daarentegen, worden de meest recente topografische kaartbladen 1:10 000 van de Topografische Dienst Kadaster gehanteerd volgens de omschrijving van de desbetreffende hoofdgroepen van de statistiek van het bodemgebruik. Jaarlijks wordt ongeveer 25% van de oppervlakte van Nederland door de Topografische Dienst Kadaster geactualiseerd.
      Cijfers uit de publicatie 'Ruimtelijke maatstaven Fvw' kunnen daarom ieder jaar verschillen door de vernieuwing van een kwart van het oppervlak van Nederland.
      
      De onderverdeling van de categorie 'water totaal' in binnen- en buitenwater is beschikbaar vanaf het jaar 2000.

      • Totale oppervlakte

        Totale oppervlakte land en water.

    • Omgevingsadressendichtheid

      De omgevingsadressendichtheid (OAD) van een gebied wordt bepaald door eerst voor ieder verblijfsobject het aantal verblijfsobjecten vast te stellen binnen een cirkel met een straal van één kilometer rondom een verblijfsobject, gedeeld door de oppervlakte van de cirkel. 
      Daarna is het gemiddelde berekend van de OAD van alle afzonderlijke verblijfsobjecten binnen het beschouwde gebied (bijvoorbeeld een gemeente of provincie). De OAD wordt uitgedrukt in verblijfsobjecten per km² en beoogt de mate van concentratie van menselijke activiteiten (zoals wonen, werken, schoolgaan, winkelen en uitgaan) weer te geven.
      
      De cijfers van de OAD in deze publicatie komen vanaf 2018 overeen met de definitieve OAD in de publicatie Maatstaven ruimtelijke gegevens Financiële verhoudingswet (Fvw).
      Tot en met 2017 werd de OAD berekend zonder gegevens over de nieuwe adressen van het betreffende kalenderjaar en wijkt daarom tot en met 2017 af van de Maatstaven-tabel.
      
      Vanaf 2015 is gebruik gemaakt van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) als bron voor de OAD. Hiervoor werd het Geografisch Basisregister (GBR) als bron gebruikt. Deze bronwijziging veroorzaakt een trendbreuk in de cijfers ten opzichte van 2014. De veranderingen die te maken hebben met deze bronwijziging betreffen onder andere:
      - De objecten zijn nu grondslag en niet de adressen. De BAG bevat vaak meer objecten dan er voorheen adressen waren;
      - Van alle objecten is nu direct al de exacte geografische locatie bekend. Voorheen was die van een groot aantal nieuwe adressen nog niet bekend;
      - Veel gemeenten voeren nu alle recreatiewoningen op. Wanneer deze dicht bij de kern liggen verhogen ze de OAD.
      
      Er is geen bovengemeentelijke OAD voor de jaren 1995, 1996, 1997 en 1999.