Banen van werknemers; internationaliseringskenmerken van bedrijven, '10-'18

INHOUDSOPGAVE

1. Toelichting
2. Definities en verklaring van symbolen
3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen
4. Bronnen en methoden
5. Meer informatie 

1. TOELICHTING

Deze tabel bevat informatie over werknemersbanen in Nederland. Het aantal banen wordt uitgesplitst naar diverse achtergrondkenmerken van de werknemers en de bedrijven waarvoor zij in dienst zijn. Bij de bedrijven wordt met name onderscheid gemaakt tussen bedrijven onder Nederlandse zeggenschap en bedrijven onder buitenlandse zeggenschap, en de internationale handel van het bedrijf. Werknemerskenmerken zijn onder meer opleidingsniveau en nationaliteit. Daarbij wordt de top vijf van meest voorkomende nationaliteiten bij bedrijven onder buitenlandse zeggenschap gerapporteerd. Het opleidingsniveau wordt gegeven bij alle selecties (uitgezonderd buitenlandse nationaliteiten) met tenminste duizend directe observaties.

Gegevens beschikbaar van 2010 tot en met 2018.

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn voorlopig.

Wijzigingen per 1 november 2021:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing.

2. DEFINITIES EN VERKLARING VAN SYMBOLEN

Definities:

Bedrijf
De feitelijke transactor in het productieproces gekenmerkt door zelfstandigheid ten aanzien van de beslissingen over dat proces en door het aanbieden van zijn producten aan derden. Een bedrijf bestaat uit een of meer juridische eenheden. Een juridische eenheid kan zelf weer uit een of meer vestigingen bestaan. Kenmerkend is dat er autonomie is over beslissingen met betrekking tot de productie die binnen de (samengestelde) entiteit die 'bedrijf' wordt genoemd. Wanneer deze eenheid zich uitstrekt over verschillende landen wordt omwille van de nationale statistiek het Nederlandse deel als bedrijf beschouwd. In de officiële CBS-terminologie wordt het bedrijf zoals hier gedefinieerd bedrijfseenheid (BE) genoemd. Zo kan geen verwarring ontstaan met de term bedrijf uit het gangbare spraakgebruik. De statistische eenheid bedrijf is een benadering van de kind-of-activity unit, zoals gedefinieerd door Eurostat. Deze definitie combineert twee eisen die strijdig kunnen zijn; bijdragen aan één activiteit versus het overeenkomen met één of meer operationele eenheden. Nederland geeft bij het operationaliseren naar de statistische eenheid bedrijf prioriteit aan de tweede eis.

Werknemer
Een persoon die bij een in Nederland gevestigd bedrijf of instelling op de loonlijst staat. Hiertoe kunnen ook de directeuren-grootaandeelhouders en hun familieleden behoren. Meewerkende eigenaren en gezinsleden die niet op de loonlijst staan, tellen niet mee. De tabel omvat alle banen van werknemers van 15 jaar en ouder, waarbij leeftijd gepeild is op 1 januari van het verslagjaar.

Baan
Een overeenkomst waarbij een persoon tegen een financiële vergoeding arbeid verricht voor een bedrijf of instelling. Dit kan als werknemer of als zelfstandige. Bij werknemersbanen wordt een mondelinge of schriftelijke arbeidsovereenkomst afgesloten, waarin salaris en andere arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd. In deze tabel worden enkel werknemersbanen geteld.
Als een persoon meer dan één werkkring heeft, telt elke werkkring als een afzonderlijke baan. Bij de bepaling van het aantal banen over een periode wordt rekening gehouden met de begin- en einddatum van de baan, echter niet met de wekelijkse arbeidsduur. Twee opeenvolgende banen met elk een duur van zes maanden tellen voor één baan op jaarbasis, los van de vraag of het om voltijd- of deeltijdbanen gaat.

Zeggenschap
De mogelijkheid om het algemeen beleid van een onderneming te bepalen. Het land van uiteindelijke zeggenschap is het land waar de Ultimate Controlling Institutional Unit (UCI) is gevestigd. De UCI is de institutionele eenheid, hoger in de keten van zeggenschap, die niet onder zeggenschap valt van een andere institutionele eenheid.

Internationale goederenhandel
Er wordt onderscheid gemaakt tussen bedrijven die respectievelijk goederen invoeren uit het buitenland, bedrijven die goederen uitvoeren, en bedrijven die zowel invoeren als uitvoeren. Regelmatig worden er wijzigingen doorgevoerd in de wijze waarop de internationale goederenhandel wordt geregistreerd; doorgaans gaat het om methodologische verbeteringen. Dit kan leiden tot trendbreuken, en daarom is voorzichtigheid geboden bij het vergelijken van cijfers voor verschillende jaren.

Internationale dienstenhandel
Voor de schatting van de dienstenhandel van Nederland met het buitenland wordt, naast eigen waarneming, gebruik gemaakt van aanvullende databronnen. Elk kwartaal benadert het CBS rechtstreeks bedrijven met het verzoek gegevens over de in- en uitvoer van diensten te leveren. Een aantal voor de internationale handel in diensten belangrijke ondernemingen wordt integraal waargenomen. Van de andere bedrijven worden de uitkomsten op basis van een steekproef bepaald. 

Loon
Loon wordt ingedeeld op basis van het fiscale jaarloon, namelijk het bedrag waarover loonheffing (inkomstenbelasting plus premies volksverzekeringen) moet worden betaald. Dit bedrag wordt op basis van de deeltijdfactor omgerekend naar een voltijd dagloon. Voor elke baan wordt bepaald of dit genormaliseerde loon tot de onderste 30% (laag) of bovenste 20% (hoog) behoort, of hier tussenin valt (midden).

Contractsoort
Onderverdeling van arbeidsovereenkomst naar bepaalde tijd, onbepaalde tijd, en overige (waarbij dit onderscheid niet relevant is, met name bij directeur-grootaandeelhouders). Wanneer een werknemer meerdere arbeidsovereenkomsten bij dezelfde werkgever heeft wordt in het geval dat er zowel sprake is van een contract voor onbepaalde tijd als een contract voor bepaalde tijd, alleen het contract voor onbepaalde  tijd meegeteld. Voor de jaargangen 2009, 2010, en 2015 kon er niet voor alle banen de contractsoort worden vastgesteld; daarom tellen voor deze perioden de drie categorieën voor contractsoort niet exact op tot het totale aantal werknemersbanen.

Verklaring van symbolen:

niets (blanco) : het cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. : het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
* : voorlopige cijfers
** : nader voorlopige cijfers

De cijfers zijn afgerond op honderdtallen. Hierdoor kan het voorkomen, dat de som van de detailgegevens afwijkt van het totaal.

3. KOPPELINGEN NAAR RELEVANTE TABELLEN EN ARTIKELEN

Relevante tabellen:

Vestigingen van bedrijven; zeggenschap, bedrijfstak, regio
Buitenlandse zeggenschap bedrijven in Nederland; kerncijfers, bedrijfstak

De huidige tabel is de opvolger van:

Banen van werknemers; internationale zeggenschap en goederenhandel, 2010-2016

Relevante artikelen:

Multinationals en niet-multinationals in de Nederlandse economie, 2010-2016
Internationaliseringsmonitor 2019Q1; Meer loon en hogere werkdruk bij Amerikaanse bedrijven
Internationaliseringsmonitor 2018Q2; Werkgelegenheid

Meer informatie omtrent banen en arbeidsmarkt is te vinden op de themapagina Arbeid en sociale zekerheid.

4. BRONNEN EN METHODEN

De informatie in deze tabel is tot stand gekomen op basis de resultaten van structurele onderzoeken naar respectievelijk bedrijvendemografie, internationale goederenhandel, en werknemersbanen. Zie voor bronnen en methodiek deze onderzoeksbeschrijvingen:

Bedrijvendemografie
Internationale handel in goederen
Internationale handel in diensten
Werkgelegenheid en lonen

5. MEER INFORMATIE

Infoservice

Copyright (c) Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 
Verveelvoudiging is toegestaan, mits CBS als bron wordt vermeld.