Levensloop van woningen en niet-woningen; gebruiksfunctie, regio

INHOUDSOPGAVE

1. Toelichting
2. Definities en verklaring van symbolen
3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen
4. Bronnen en methoden
5. Meer informatie 


1. TOELICHTING


Deze tabel bevat gegevens over de levensloop van woningen en niet-woningen, vanaf vergunningverlening tot aan sloop. De tabel bevat de voorraad van verblijfsobjecten, mutaties in de voorraad (nieuwbouw, toevoegingen en onttrekkingen aan bestaande bouw, en sloop), vergunde verblijfsobjecten voor nieuwbouw of voor toevoeging aan bestaande bouw, bouw gestart meldingen, en functiewijzigingen van woning naar niet-woning en andersom. De gegevens zijn afkomstig uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). De cijfers zijn uitgesplitst naar regio's: gemeente, COROP-gebieden, provincies, landsdelen, en naar woning en niet-woning (en totaal). De niet-woningen zijn uitgesplitst naar verschillende gebruiksfuncties.

Gegevens beschikbaar vanaf januari 2015.

Status van de cijfers:
Alle cijfers zijn voorlopig.

Wijzigingen per 28 november 2025:
Cijfers voor oktober 2025 zijn toegevoegd. Alle cijfers 2015 - september 2025 zijn geüpdatet met het BAG extract van 8 november 2025.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden circa 3 weken na de verslagmaand gepubliceerd. Elke maand (tot maart 2026) worden alle voorlopige cijfers omgezet in nader voorlopige cijfers.
In maart 2026 worden de definitieve cijfers van 2015-2025 gepubliceerd.



2. DEFINITIES EN VERKLARING VAN SYMBOLEN

Verblijfsobject
De kleinste binnen een of meer panden gelegen en voor woon-, bedrijfsmatige of recreatieve doeleinden geschikte eenheid van gebruik die ontsloten wordt via een eigen afsluitbare toegang vanaf de openbare weg, een erf of een gedeelde verkeersruimte, en die onderwerp kan zijn van goederenrechtelijke rechtshandelingen. 

Pand
De kleinste bouwkundige eenheid die nog functioneel en bouwkundig-constructief zelfstandig is, direct en duurzaam met de aarde is verbonden en betreedbaar en afsluitbaar is.

Levensloop
Het hele traject dat een verblijfsobject kan doorlopen, vanaf het moment van verleende vergunning voor nieuwbouw (of verleende vergunning voor toevoeging aan bestaande bouw), tot aan sloop of andere onttrekking aan de voorraad.

Gebruiksfunctie
De gebruiksfuncties van een verblijfsobject worden afgeleid uit de bouwkundige gebruiksfunctie zoals vastgelegd in het Bouwbesluit 2012. Het betreft het toegestane gebruik, niet de planologische bestemming of het feitelijk gebruik. Er zijn 11 mogelijke gebruiksfuncties in de BAG, en een verblijfsobject kan meerdere functies hebben.

Woning
Verblijfsobject met minimaal een woonfunctie en eventueel een of meer andere gebruiksfuncties.
 
Niet-woning
Verblijfsobject met een of meer gebruiksfuncties, maar zonder woonfunctie.

Voorraad
Tot de voorraad worden gerekend alle verblijfsobjecten met op de peildatum een BAG status "in gebruik (niet ingemeten)", "in gebruik", "buiten gebruik" of "verbouwing". 

Mutatie
Een verandering van een verblijfsobject, bijvoorbeeld aan de voorraad toegevoegd door nieuwbouw, van functie gewijzigd van woning naar niet-woning, etc.

Toevoeging
Een verblijfsobject wordt aan de voorraad toegevoegd in een reeds bestaand pand, dat een of meerdere andere verblijfsobjecten kan bevatten.

Onttrekking
Een verblijfsobject wordt aan de voorraad onttrokken, maar het pand blijft bestaan.

Sloop
Een verblijfsobject wordt aan de voorraad onttrokken, het pand heeft of krijgt een verleende sloopvergunning of gesloopt status.

Functiewijziging
Een verblijfsobject verandert van woning naar niet-woning of andersom, maar is en blijft in de voorraad (en doorgaat geen andere mutatie).

Bouw gestart melding
Er is een melding van bouw gestart gemaakt voor het pand waaraan dit verblijfsobject is gekoppeld.




Verklaring van symbolen:

niets (blanco)	: het cijfer kan op logische gronden niet voorkomen
. 		: het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim
*		: voorlopige cijfers
**		: nader voorlopige cijfers

Afwijkingen in tellingen van de voorraad en mutaties:
In sommige gevallen kan de eindstand afwijken van de beginstand plus saldo voorraad. Redenen hiervoor kunnen zijn:
- Soms zijn verblijfsobjecten niet gekoppeld aan een gemeente als het adresgegeven op de peildatum niet geldig is. Deze worden geteld onder 'Onbekende gemeente' aan het begin van de verslagmaand, en in de juiste gemeente aan het eind van de verslagmaand. Dit wordt niet geteld als voorraad mutatie.
- Vanwege gemeentelijke herindeling of grenswijziging kunnen (zeer zelden) verblijfsobjecten aan het begin van de maand bij gemeente A worden ingedeeld, en aan het eind van de maand bij gemeente B. Let op dat negatieve voorraadmutaties (sloop etc.) worden geteld voor de gemeente aan het begin van de maand, en positieve mutaties (nieuwbouw etc.) en niet-voorraad mutaties (vergunde nieuwbouw etc.) bij de gemeente aan het eind van de maand.
- Bij niet-woningen worden veranderingen in gebruiksfuncties niet geregistreerd (bijvoorbeeld van kantoorfunctie naar winkelfunctie). Hierdoor kunnen de eindstanden van de afzonderlijke gebruiksfuncties afwijken van de beginstand plus saldo voorraad. 
- Functiewijzigingen (positief en negatief) zijn voor het totaal woningen en niet-woningen altijd nul. Hierdoor wijkt het totaal af van de som van woningen en niet-woningen.


3. KOPPELINGEN NAAR RELEVANTE TABELLEN EN ARTIKELEN

Deze statistiek vervangt de tabel  Voorraad woningen en niet-woningen, 2012 - 2025 .
Verschillen in cijfers van dezelfde onderwerpen (o.a. nieuwbouw, sloop) ontstaan door het gebruik van verschillende BAG extracten, een aangepaste afleiding van nieuwbouw, sloop, toevoegingen en onttrekkingen, en door de overgang van BAG1.0 naar BAG2.0 in 2021. Een beschrijving van de aanpaste afleiding is te lezen in de  Technische toelichting levensloop. 
Een analyse van de verschillen in gepubliceerde cijfers is na te leze in Levensloop : verschillen analyse. 

Let bij het overstappen van de stopgezette tabel Voorraad woningen en niet-woningen, 2012 - 2025 (81955) naar deze tabel op het volgende:
- "Overige toevoegingen" moet nu worden berekend als de som van Toevoegingen en Functiewijzigingen, positief.
- "Overige onttrekkingen" moet nu worden berekend als de som van Onttrekkingen en Functiewijzigingen, negatief.
- "Correcties" moet nu worden berekend als de som van Voorraad mutatie anders (positief minus negatief), en Nagekomen informatie (positief minus negatief). 
- Verblijfsobjecten met onbekende gemeente staan nu wel in de tabel, onder "Onbekende gemeente".

Het onderwerp 'Vergunde nieuwbouw' geeft het aantal woningen en niet-woningen weer waarvoor een bouwvergunning is verleend voor nieuwbouw. De stopgezette tabel Bouwvergunningen woonruimten; aantal en index, 2012-2025 bevatte ook vergunde nieuwbouwwoningen. Deze waren gebaseerd op enquêtes aan gemeenten. De enquêtes worden nog opgevraagd voor andere kenmerken zoals bouwkosten, verdeling huur/koop, etc. Zie o.a. Bouwvergunningen woonruimten; type, opdrachtgever, eigendom, gemeente. 
Een overzicht van de tabellen uit de bouwvergunningen enquêtes is te lezen op  deze pagina.

De cijfers van vergunde nieuwbouwwoningen uit de enquêtes verschillen aanzienlijk van de cijfers uit de BAG. Dat is nader onderzocht. Het artikel Vergunningen voor nieuwbouwwoningen - Verschillenanalyse tussen de BAG en de W011 enquêtes geeft meer achtergrond en inzicht in deze verschillen.


Relevante tabellen:

De tabel Woningen en niet-woningen in de pijplijn; gebruiksfunctie, regio bevat aantallen woningen en niet-woningen waarvoor een vergunning is verleend (voor nieuwbouw), en/of een bouw gestart melding is gemaakt. 

Gegevens over kenmerken van de woningvoorraad (oppervlakte, bouwjaar, eengezins/meergezins) zijn te vinden in de tabellen  Voorraad woningen; gemiddeld oppervlak; woningtype, bouwjaarklasse, regio. en Voorraad woningen; woningtype, oppervlakteklasse, regio.

De tabel Voorraad woningen; standen en mutaties vanaf 1921 bevat een gecombineerde tijdserie van de woningvoorraad (en mutaties zoals nieuwbouw en sloop) vanaf 1921 tot heden. 

Een uitsplitsing van de woningvoorraad naar woningtype (vrijstaand, tussenwoning, etc.) is beschikbaar in Woningvoorraad; woningtype op 1 januari, regio.

Een verdere uitsplitsing van toevoegingen en onttrekkingen in de woningvoorraad is te vinden in de tabel Voorraad woningen; overige toevoegingen en onttrekkingen (detail), regio.

Andere tabellen over woningen zijn te vinden op Statline onder Wonen, woningen en gebouwen.

Meer informatie over woningbouw is te vinden op de pagina Bouwen en wonen.

Historische tabellen over woningvoorraad en voorraadmutaties zijn te vinden onder Archief-Voorraad woningen en gebouwen.


4. BRONNEN EN METHODEN

De gegevens in deze tabel zijn gebaseerd op de maandelijkse extracten van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) die worden verstrekt door de beheerder van de Landelijke Voorziening BAG, het Kadaster. De gemeenten leveren doorlopend de gegevens aan de Landelijke Voorziening. Informatie over de BAG is te vinden op de  BAG pagina van het Kadaster , en in de BAG Praktijkhandleiding.

De korte onderzoeksmethode van deze tabel is te vinden op de pagina Levensloop van woningen en niet-woningen.

Een uitgebreid document met de afleidingen voor alle onderwerpen in de tabel, en meer informatie over de verwerking van de BAG bij het CBS is te vinden in Levensloop van woningen en niet-woningen: technische beschrijving.

Tot 1 januari 2012 heeft CBS gegevens over de woningvoorraad gepubliceerd vanuit het Woningregister. Vanaf die datum baseert CBS de voorraad woningen op de BAG. Overgang van de ene naar de andere bron brengt een trendbreuk met zich mee.  Voor meer informatie hierover:
Trendbreuk woningvoorraad.
Onderzoek en reparatie methodebreuk in tijdreeksen Woningvoorraad.



5. MEER INFORMATIE

Infoservice

Copyright ©¸ Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen
Verveelvoudiging is toegestaan, mits CBS als bron wordt vermeld.