Aardoliegrondstoffen- en aardolieproductenbalans; aanbod en verbruik

Onderwerpen

• Aanbod

  De hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten die primair beschikbaar is gekomen voor verbruik in Nederland.
  
  De berekening van het aanbod is als volgt: winning plus andere bronnen plus productie plus invoer minus uitvoer minus bunkering plus voorraadmutatie. Dit is gelijk aan de hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten die in Nederland is verbruikt in dezelfde periode.

  • Totaal

    Totaal van de hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten die primair in Nederland beschikbaar is gekomen voor verbruik. 

  • Winning

    Het onttrekken van energie aan de natuur.
    
    Ruwe aardolie en aardgascondensaat worden onttrokken aan de bodem op het land of op het Nederlandse deel van de Noordzee.

  • Andere bronnen

    Deze post is de berekening van de winning plus de invoer minus de uitvoer van biologische additieven.

  • Productie

    Aardolieproducten verkregen door omzetting van aardoliegrondstoffen of andere aardolieproducten. Een voorbeeld is het produceren van benzine door het raffineren van ruwe aardolie.

    • Totaal

      Totale productie van aardolieproducten bij de raffinaderijen, de petrochemie en overige oliebedrijven.

    • Raffinaderijen

      Een raffinaderij zet ruwe aardolie en andere grondstoffen om in bruikbare fossiele brandstoffen en andere olieproducten. Voorbeelden van brandstoffen zijn lpg, benzine, kerosine en gasolie. Andere producten zijn bijvoorbeeld smeerolie en asfalt. De belangrijkste stap in de raffinaderij is het destilleren. Hierbij wordt de aardolie verhit en door een kolom geleid. In dit proces slaan diverse olieproducten neer. Boven uit de kolom komen restgassen, terwijl onder in de kolom de zware producten achterblijven.

    • Petrochemie

      Een petrochemisch bedrijf zet aardolieproducten om in chemische producten. Bij deze omzetting komen ook andere aardolieproducten beschikbaar als bijproduct. Deze komen op de markt samen met de olieproducten uit raffinaderijen. Een voorbeeld is nafta dat wordt omgezet in het chemische product ethyleen (een grondstof voor kunststof) en het aardolieproduct autogas dat voor verbruik als brandstof aan de markt wordt afgeleverd.

    • Overige oliebedrijven

      Een overig oliebedrijf verhandeld of slaat aardolieproducten op. Deze bedrijven mengen (blenden) vaak aardolieproducten vlak voor ze aan de markt worden geleverd. Een voorbeeld is het toevoegen van meer of minder additieven aan motorbenzine of autodiesel om het aan zomer- of winterspecificaties te laten voldoen. 

  • Invoer

    Aanvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten vanuit het buitenland.

    • Totaal

    • Binnenland

      Aanvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten vanuit het buitenland in het binnenland.

    • Entrepot

      Aanvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten vanuit het buitenland in het entrepot.
      

  • Uitvoer

    Afvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten naar het buitenland.

    • Totaal

    • Binnenland

      Afvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten vanuit het binnenland naar het buitenland.

    • Entrepot

      Afvoer van aardoliegrondstoffen en aardolieproducten vanuit het entrepot naar het buitenland.

  • Bunkering

    Levering van brandstof voor de internationale scheepvaart en voor de internationale luchtvaart. Dit betreft schepen of vliegtuigen die vertrekken uit Nederlandse havens en aankomen in/op buitenlandse (lucht)havens. De post bunkering wordt in de energiebalans gezien als een vorm van uitvoer. De brandstof komt namelijk niet beschikbaar voor verbruik in Nederland. 

    • Totaal

    • Internationale zeevaart

      Levering van brandstof voor de internationale scheepvaart. Dit betreft schepen die vertrekken uit Nederlandse havens en aankomen in/op buitenlandse havens. De post bunkering wordt in de energiebalans gezien als een vorm van uitvoer. De brandstof komt namelijk niet beschikbaar voor verbruik in Nederland.

    • Internationale binnenvaart

      Levering van brandstof voor de internationale binnenvaart (Rijnvaart e.a.). Dit betreft schepen die vertrekken uit Nederlandse havens en aankomen in/op buitenlandse havens. De post bunkering wordt in de energiebalans gezien als een vorm van uitvoer. De brandstof komt namelijk niet beschikbaar voor verbruik in Nederland

    • Internationale luchtvaart

      Levering van brandstof voor de internationale luchtvaart. Dit betreft vliegtuigen die vertrekken uit Nederlandse luchthavens en aankomen in/op buitenlandse luchthavens. De post bunkering wordt in de energiebalans gezien als een vorm van uitvoer. De brandstof komt namelijk niet beschikbaar voor verbruik in Nederland.

  • Voorraadmutatie

    De verandering van de omvang van de voorraad. Bij energiestatistieken is dit de beginvoorraad minus de eindvoorraad, conform de internationale richtlijnen voor energiestatistieken. Een positief getal betekent dus dat de voorraad is afgenomen en dat het aanbod in Nederland is toegenomen. Voor een negatief getal geldt het omgekeerde (toename van de voorraad en afname van het aanbod).

• Verbruik

  De hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten die zijn afgeleverd aan verbruikers binnen de landsgrenzen van Nederland. Het verbruik bestaat zowel uit de component inzet als grondstof voor omzetting in andere olieproducten als de component finaal energieverbruik en andere omzetting (verbruik van olieproducten voor omzetting in andere energiedragers zoals elektriciteit).

  • Totaal

    Dit is de som van inzet voor energieomzettingen en finaal verbruik.

  • Inzet energie voor omzetting

    De ingezette hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten als grondstof voor omzetting in andere aardolieproducten. Stookolie kan bijvoorbeeld worden gedestilleerd in een raffinaderij. Daarnaast kunnen producten worden gemengd (geblend) tot andere producten, zoals bijvoorbeeld propaan en butaan tot autogas.

    • Totaal

      Dit is de som van olieomzetting raffinaderijen, olieomzetting petrochemie, olieomzetting overige oliebedrijven en overige omzettingen.

    • Olieomzetting raffinaderijen

      Olieomzetting door een raffinaderij. Een raffinaderij is een bedrijf die ruwe aardolie en andere grondstoffen omzet in bruikbare fossiele brandstoffen en andere olieproducten. Voorbeelden van brandstoffen zijn lpg, benzine, kerosine en gasolie. Andere producten zijn bijvoorbeeld smeerolie en asfalt. De belangrijkste stap in de raffinaderij is het destilleren. Hierbij wordt de aardolie verhit en door een kolom geleid. In dit proces slaan diverse olieproducten neer. Boven uit de kolom komen restgassen, terwijl onder in de kolom de zware producten achterblijven.

    • Olieomzetting petrochemie

      Olieomzetting door een petrochemisch bedrijf. Een petrochemisch bedrijf zet aardolieproducten om in chemische producten. Bij deze omzetting komen ook andere aardolieproducten beschikbaar als bijproduct. Deze komen op de markt samen met de olieproducten uit raffinaderijen. Een voorbeeld is nafta dat wordt omgezet in het chemische product ethyleen (een grondstof voor kunststof) en het aardolieproduct autogas dat voor verbruik als brandstof aan de markt wordt afgeleverd.

    • Olieomzetting overige oliebedrijven

      Olieomzetting door overige oliebedrijven. Een overig oliebedrijf verhandeld of slaat aardolieproducten op. Deze bedrijven mengen (blenden) vaak aardolieproducten vlak voor ze aan de markt worden geleverd. Een voorbeeld is het toevoegen van meer of minder additieven aan motorbenzine of autodiesel om het aan zomer- of winterspecificaties te laten voldoen.

    • Overige omzetting

      De verbruikte hoeveelheid energie om andere energiedragers mee te produceren. Het kan een omzetting zijn van een brandstof in warmte of elektriciteit. Het kan ook een fysieke bewerking van de ene in de andere brandstof zijn, zoals de omzetting van ruwe aardolie in benzine.
      
      In deze tabel worden twee soorten omzettingen onderscheiden, olieomzettingen die leiden tot (andere) olieproducten (zoals raffinage, of menging door handelaren) en overige omzettingen (zoals productie van elektriciteit).
      
      
      

  • Finaal verbruik

    Finaal verbruik is verbruik waarna geen andere energiedragers overblijven. Dit kan finaal energieverbruik zijn, zoals benzine in een auto, of niet-energetisch gebruik, zoals nafta in de petrochemie.

    • Totaal

      Totaal finaal verbruik als grondstof in vooral de petrochemie of als brandstof voor raffinaderijen, petrochemie, het vervoer, visserij en overige afnemers.
      
      In deze tabel bevat finaal verbruik ook het eigen verbruik van raffinaderijen. In de Energiebalans wordt dit geboekt bij 'Eigen verbruik'. 

    • Raffinaderijen (eigen verbruik)

      Verbruik voor het ondersteunen van het bedrijfsproces, zoals ondervuring bij de destillatie. Het betreft vooral verbruik van restproducten die bij de raffinage vrijkomen, zoals raffinaderijgas en stookolie.
      
      In deze tabel wordt het eigen verbruik van raffinaderijen ook tot finaal verbruik gerekend, terwijl in de StatLinetabellen over de Energiebalans dit wordt gerapporteerd onder het kopje 'Eigen verbruik'. 

    • Petrochemie

      De petrochemie omvat bedrijven die aardolieproducten omzetten in chemische producten.

      • Finaal energieverbruik

        Verbruik voor het ondersteunen van het bedrijfsproces, zoals het verwarmen van ketels. Het betreft vooral verbruik van restproducten die bij het verwerkingsproces vrijkomen, zoals chemisch restgas.

      • Niet-energetisch gebruik

        Niet-energetisch gebruik bij de petrochemie, zoals olie die is omgezet in een chemisch product, bijvoorbeeld als grondstof voor plastics.

    • Overige oliebedrijven fin. energieverbr.

      Finaal energieverbruik door overige oliebedrijven. Verbruik voor het opwarmen van hele zware oliën fracties (bitumenachtige teerachtige) om deze te kunnen verpompen.

    • Vervoer finaal energieverbruik

      Finaal verbruikte hoeveelheden energiedragers voor de aandrijving van vervoermiddelen. Hiertoe behoren motorbenzine, diesel, kerosine, en stookolie. Aardgas, elektriciteit, pure biobrandstoffen voor het wegverkeer zijn in deze tabel niet opgenomen. Bijgemengde biobrandstoffen zijn inbegrepen in de afzet van motorbenzine en autodiesel. 

      • Totaal

        Verbruikte hoeveelheden energiedragers bij het binnenlandse vervoer van personen en goederen over rail, weg, water en door de lucht.
        
        Vervoer op het eigen bedrijfsterrein, visserij, landbouwwerktuigen en mobiele werktuigen vallen niet onder het vervoer.

      • Wegverkeer

        Alle vervoer van personen en goederen over de openbare weg per auto, autobus, vrachtwagen, motor, brommer en dergelijke. Hieronder vallen niet het vervoer op het eigen bedrijfsterrein en verbruik door mobiele werktuigen zoals tractoren en mobiele machines voor de (land)bouw (die doorgaans niet op de openbare weg opereren).

      • Railverkeer

        Alle vervoer van personen en goederen via railverbindingen, zoals trein, tram en metro. Vervoer op het eigen bedrijfsterrein valt hier niet onder. Trolleybussen vallen onder het wegverkeer.

      • Binnenlandse scheepvaart

        Alle binnenlandse vervoer van personen en goederen via waterwegen, zoals binnen-, zee- en kustvaart die vertrekken uit en aankomen in Nederlandse havens. Dit is inclusief werk op zee, zoals baggeractiviteiten en bouw van en onderhoud aan boorplatforms en windmolens op zee. Visserij valt hier niet onder.

      • Binnenlandse luchtvaart

        Alle binnenlandse vervoer van personen en goederen via de lucht die vertrekken uit en aankomen op Nederlandse luchthavens.

    • Overige afnemers

      Verbruikte hoeveelheden olieproducten bij overige afnemers, zoals bijvoorbeeld de detailhandel, landbouw, bouwnijverheid, defensie en dienstverlening. De meeste olieproducten worden verbruikt als motorbrandstof voor het vervoer. Daarnaast zijn er producten met een andere bestemming, zoals bijvoorbeeld bitumen (asfalt) voor dakbedekking, terpentine als verdunner in verf of smeerolie in machines en motoren.

• Entrepotstromen

  Goederenstromen van douane-entrepot naar het binnenland.

  • Entrepotuitslag naar het binnenland

    Buitenlandse goederen die via een douane-entrepot voor gebruik of verbruik in het economisch vrije verkeer van Nederland zijn gebracht. Dit is het geval wanneer de invoerheffingen en nationale belastingen zijn voldaan.

• Voorraad

  De in Nederland opgeslagen hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten aan het begin en het einde van de betreffende verslagperiode.

  • Beginvoorraad

    De opgeslagen hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten aan het begin van de verslagperiode

    • Totaal

      Totale beginvoorraad in het binnenland en in het entrepot.

    • Binnenland

      Beginvoorraad in het binnenland.

    • Entrepot

      Beginvoorraad in het entrepot.

  • Eindvoorraad

    De opgeslagen hoeveelheid aardoliegrondstoffen en aardolieproducten aan het einde van de verslagperiode.

    • Totaal

      Totale eindvoorraad in het binnenland en in het entrepot.

    • Binnenland

      Eindvoorraad in het binnenland.

    • Entrepot

      Eindvoorraad in het entrepot.

• Verplichte voorraad (WVA)

  Verplichte voorraad olieproducten aangehouden in het kader van de Wet Voorraadvormig Aardolieproducten. Nederland is als OECD-land verplicht een strategische hoeveelheid olie als noodvoorziening aan te houden.
  
  Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

  • Totaal in Nederland en in het buitenland

    Verplichte voorraad olieproducten aangehouden in Nederland en in het buitenland.
    
    Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

  • In Nederland

    De hoeveelheid van de strategische voorraad olie die in Nederland aangehouden wordt.
    
    Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • Totaal

      Totaal van COVA en Bedrijven in Nederland.
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • COVA

      Centraal Orgaan Voorraadvorming Aardolieproducten. Overheidsorganisatie die 80% van strategische olievoorraad uit de WVA-verplichting op zich neemt.
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • Bedrijven

      Het 20% deel van de strategische olievoorraad uit de WVA-verplichting dat bij de Nederlandse bedrijven ligt. 
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

  • In het buitenland

    De hoeveelheid van de strategische voorraad olie die in het buitenland aangehouden wordt.
    
    Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • Totaal

      Totaal van COVA en Bedrijven in het buitenland.
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • COVA

      Centraal Orgaan Voorraadvorming Aardolieproducten. Overheidsorganisatie die 80% van strategische olievoorraad uit de WVA-verplichting op zich neemt.
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

    • Bedrijven

      Het 20% deel van de strategische olievoorraad uit de WVA-verplichting dat bij de Nederlandse bedrijven ligt.
      
      Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

• Voorraad aangehouden voor andere landen

  De hoeveelheid olie die andere OECD-landen voor hun strategische voorraad in Nederland opgeslagen hebben.
  
  Cijfers over de verslagjaren 2015 tot en met 2017 zijn niet opgenomen in deze tabel.

• Statistische verschillen

  Het verschil tussen het energieaanbod en het energieverbruik van een energiedrager.